معاون آموزشی وزارت بهداشت در مراسم چهارمین کنگره سالانه اخلاق در پزشکی با بیان این که حرفه پزشکی از قداست خاصی برخوردار است، شرافت علم پزشکی را به اندازه شرافت وجود انسان دانست.
به گزارش خبرنگار وبدا، دکتر باقر لاریجانی در مراسم چهارمین کنگره سالانه اخلاق در پزشکی و اخلاق در پرستاری که امروز برگزار شد، ضمن بیان این مطلب گفت: با پیچیدگی های روزافزون تعاملات در طب و فناوریهای پزشکی، کارآمدی و انسجام اجزای مختلف نظام سلامت در گرو رویکردی اخلاق مدار است.
نایب رییس شورای عالی اخلاق پزشکی با اشاره به اینکه تصمیم گیری در عرصه های مختلف مدیریتی، نظارتی، مالی، آموزشی، پژوهشی و درمانی در نظام سلامت نیم نگاهی به اخلاق کاربردی نوین را می طلبد، افزود: عواملی مثل پیشرفت دانش و فناوری نوین پزشکی، ایجاد سوالات و مباحث اخلاقی جدید، افزایش آگاهی های عموم مردم، تحول در رابطه بین پزشک و بیمار و تجاری شدن برخی خدمات پزشکی باعث ایجاد سوالاتی جدیدو مباحث مهم اخلاقی در طب شده که موجب پیدایش علمی نوین با عنوان اخلاق زیستی در عرصه مراقبت های سلامت شده است.
معاون آموزشی وزارت بهداشت با تاکید بر این که قرارداد اجتماعی بین پزشک و مردم انتظاراتی را در هر دو طرف ایجاد می کند، گفت: شکسته شدن این قرارداد و برآورده نشدن انتظارات، باعث کاهش اعتماد جامعه به نظام سلامت، آسیب به اعتماد جامعه به پزشکان، لطمه به احترام متقابل جامعه و پزشک، افزایش تخلفات پزشکی و تضعیف عدالت اجتماعی در جامعه می شود.
دکتر لاریجانی فاصله بین دانش و عمل در حوزه اخلاق با حوزه علوم تجربی و پزشکی بالینی را متفاوت بیان کرد و افزود: هرچند تبدیل دانش اخلاقی به عمل اخلاقی و نهادینه شدن اخلاق امری پیچیده است ولی شیوه های مختلف آموزشی در این خصوص بکار گرفته شده است.
به گفته دکتر لاریجانی تلاش های زیادی به منظور تبدیل دانش به عمل و نهادینه شدن اخلاق در حوزه سلامت صورت گرفته است ؛ اما همچنان گام های بسیاری باقی مانده که باید برداشته شود.
دکتر لاریجانی در ادامه، با اشاره به اولین برنامه راهبردی اخلاق پزشکی کشور در سال 1381، گفت: این برنامه حوزه های مختلف مدیریتی، درمانی، آموزشی، پژوهشی، ارزشیابی و اطلاع رسانی عمومی در خصوص اخلاق پزشکی را شامل می شود.
نایب رییس شورای عالی اخلاق پزشکی دستیابی به چارچوب مبنایی یکسان و کدهای رسمی در اخلاق پزشکی و توسعه آموزش اخلاق پزشکی در آموزش گروه علوم پزشکی را از اهداف کلی اولین برنامه راهبردی اخلاق پزشکی بیان کرد و افزود: توسعه پژوهش اخلاق پزشکی، توسعه کاربردی کردن اخلاق پزشکی در کشور، توسعه ارتباطات داخلی و بین المللی در زمینه اخلاق پزشکی، استقرار نظام پایش و ارزشیابی در زمینه اخلاق پزشکی و بازیابی میراث اخلاق پزشکی ایرانی اسلامی از دیگر اهداف این برنامه است.
به گفته معاون آموزشی، گروه اخلاق فرهنگستان علوم پزشکی با مشارکت ذینفعان اصلی از جمله وزارت بهداشت، سازمان نظام پزشکی، مرکز تحقیقات اخلاق و تاریخ پزشکی دانشگاه علوم پزشکی تهران و سایر ذینفعان برنامه راهبردی اخلاق پزشکی کشور را پس از 11 سال بازنگری و برنامه جدید را بر پایه شناخت وضع موجود، نقاط ضعف و قوت، اهداف و راهبردهای عملی تدوین کرد.
دکتر لاریجانی دستیابی به چارچوب مبنایی بومی مبتنی بر میراث اخلاق پزشکی ایرانی و اسلامی با توجه به دانش روز اخلاق پزشکی را از اهداف کلان برنامه های راهبردی در حوزه اخلاق پزشکی کشور بیان کرد و افزود: دستیابی به مجموعه اسناد مصوب ملی بیان کننده استانداردهای اخلاق پزشکی، دستیابی به سیاست ها، ساختارها و منابع مشخص در حوزه اخلاق پزشکی، برخورداری از حمایت و مشارکت ذینفعان اصلی اخلاق پزشکی، توسعه یافتگی پژوهش و آموزش در حوزه اخلاق پزشکی، برخورداری از ارتباطات داخلی و بین المللی توسعه یافته در زمینه اخلاق پزشکی و استقرار نظام جامع برنامه ریزی عملیاتی در حوزه اخلاق پزشکی از دیگر اهداف کلان برنامه های راهبردی در حوزه اخلاق پزشکی کشور است.
نایب رییس شورای عالی اخلاق پزشکی در ادامه با اشاره به نقش این شورا در انسجام و شتاب فعالیت های اخلاق پزشکی در کشور، گفت: دبیرخانه این شورا در مرکز تحقیقات اخلاق و تاریخ پزشکی دانشگاه علوم پزشکی تهران قرار دارد.
به گفته وی، این شورا برای نهادینه شدن معرفت و عمل به اخلاق پزشکی بر پایه هنجارهای اسلامی و انسانی در همه ارکان نظام سلامت به منظور استقرار نظام سلامت پاسخگو و احترام همه جانبه به کرامت انسانی و تلاش برای دستیابی به معرفت و مدیریت فراگیر اخلاق پزشکی در زمینه های آموزشی و پژوهشی و ارائه خدمات سلامت و عدالت محور تشکیل می شود.
دکتر لاریجانی همچنین، بر ضرورت آشنایی بیشتر محققین، مراقبین بهداشتی و متخصصین رشته های مختلف علوم پزشکی با مبانی و اصول اخلاق در پژوهش، قوانین و اعلامیه های بین المللی تاکید کرد و افزود: طی سال های اخیر دانشگاه ها و مراکز تحقیقاتی معتبر دنیا دوره های کوتاه مدت و بلند مدت آموزش اخلاق در پژوهش را به صورت های مختلف در قالب آموزش های الکترونیک برنامه ریزی و اجرا کردند.
معاون آموزشی اخلاق در پژوهش را یکی از مهمترین مباحث اخلاق پزشکی بیان کرد و افزو.د: توسعه مطالعه و تحقیق در حوزه اخلاق پزشکی همیشه نیازمند تعامل و تبادل نظرات محققین بوده که در کشور ما با تشکیل همایش ها و کنگره های ملی و بین المللی به انجام رسیده است.
به گفته وی، در این راستا اولین همایش بین المللی اخلاق پزشکی در سال 1372 برگزار شد که دستاوردهای خوبی به همراه داشت.
دکتر لاریجانی همچنین، یکی از مهمترین فعالیت های زیربنایی در حوزه اخلاق پزشکی در کشور را تحول چشمگیر در حوزه آموزش عنوان کرد و افزود: ارائه تحصیلات تکمیلی در سطوح ارشد، دکترا، فلوشیپ و فوق دکترا، تحول در شیوه های آموزشی اخلاق حرفه ای و فراهم آوری متون و منابع در دسترس بومی از تحولات در حوزه آموزش در اخلاق پزشکی است.
معاون آموزشی بر لزوم ارتقای کیفی دوره های آموزشی در سطوح تحصیلات تکمیلی، برنامه ریزی برای ارائه آموزشهای متناسب برای گروه های مختلف تخصصی و فوق تخصصی در کشور و ارائه آموزش های در دسترس از راه دور و مجازی از طریق مراکز دانشگاهی داخلی و حتی خارجی به منظور ارتقای آینده ای خوب در آمووزش اخلاق پزشکی در کشور تاکید کرد./203
N13/1394/11/10