پژوهشگران دانشگاه صنعتی اصفهان با طراحی و ساخت یک نانوحسگر، موفق به تشخیص و اندازه گیری دو مورد از گونه های مهم حیاتی در نمونه های زیستی شدند
به گزارش از ستاد ویژه توسعه فناوری نانو،از این محصول آزمایشگاهی می توان در صنایع و حوزه هایی نظیر پزشکی، نساجی، داروسازی و صنایع غذایی استفاده کرد.آب اکسیژنه یا هیدروژن پراکسید یکی از گونه هایی است که از جنبه های مختلفی حائز اهمیت است.
این ترکیب در صنایع و حوزه های مختلفی از قبیل فرایندهای غذایی، نساجی، دارویی، آزمایشگاه بالینی و تشخیص پزشکی دخیل است. NADH نیز یک گونه زیستی مهم در سلول های زنده است که در سوخت و ساز سلولی نقش داشته و در اکسایش و احیای ترکیبات مختلف در بدن نقش اصلی را ایفا می کند.
روش های مختلفی جهت شناسایی و تعیین مقدار این گونه ها در نمونه های زیستی ارائه شده است که اغلب وقت گیر و کم دقت هستند.
به گفته پروفسور علی اصغر انصافی، هدف از انجام این پژوهش، طراحی و ساخت یک نانوحسگر الکتروشیمیایی به منظور اندازه گیری مقدار آب اکسیژنه و NADH به عنوان دو گونه مهم حیاتی در نمونه های زیستی بوده است.
وی در خصوص روش های مختلف تشخیص و اندازه گیری آب اکسیژنه و NADH و مشکلات آن ها گفت :روش های مختلفی جهت سنجش مقدار گونه های مذکور در نمونه های مختلف به کار گرفته شده است که نتایج نسبتاً رضایت بخشی را ارائه داده اند.
وی ادامه داد: مشکلاتی از قبیل حساسیت و گزینش پذیری پایین و صرف وقت و هزینه زیاد، تمایل به استفاده از این روش ها را کاهش داده است. روش الکتروشیمیایی، یکی از روش های مهم در تعیین مقادیر آب اکسیژنه و NADH به شمار می رود. این روش دارای عیوب و مشکلاتی از قبیل گزینش پذیری پایین و تداخل گونه های مزاحم است. در این پژوهش سعی شده با اصلاح ساختاری الکترودها، بر عیوب مذکور غلبه شود.
وی افزود: در این راستا، گرافن اکسید با نانوذرات CoFe2O4 اصلاح شده و به عنوان الکترود مورد استفاده قرار گرفت. با استفاده از این الکترودهای اصلاح شده، علاوه بر صرف هزینه و زمان کمتر در تعیین مقادیر گونه های مذکور، امکان تشخیص آن ها در محیط زنده نیز فراهم می شود. به علاوه، این الکترودها از حد تشخیص، محدوده خطی و حساسیت بالاتری نسبت به حسگرهای ارائه شده قبلی برخوردارند.
انصافی با ارائه توضیحاتی مراحل انجام طرح را این گونه بیان کرد: ابتدا اکسید گرافن به روش هامر سنتز و در ادامه با نانوکامپوزیت CoFe2O4 بر روی بستر اکسید گرافن تولید شد. سپس اصلاح الکترود کربن شیشه ای به وسیله نانوکانپوزیت CoFe2O4/EGO انجام گرفت. در نهایت عملکرد الکترود تولیدشده به وسیله آزمون های مربوطه ارزیابی شد.
این تحقیقات حاصل تلاش های پروفسور علی اصغر انصافی، پروفسور بهزاد رضایی و دکتر مهدی جعفری اصل- اعضای هیأت علمی دانشگاه صنعتی اصفهان- و حسین علی علی نجفی و فاطمه قضایی- دانشجویان مقطع دکترای این دانشگاه- است.
نتایج این کار در مجله Materials Science and Engineering C به چاپ رسیده است.
N274/1394/12/10